Poniżej prezentuję przykładowe zapisy umowy dotyczące obowiązków Podwykonawcy oraz Generalnego Wykonawcy:
OBOWIĄZKI I ODPOWIEDZIALNOŚĆ STRON
1. Obowiązki GW:
a) GW udostępnieni PW dziennik budowy w zakresie niezbędnym do prawidłowej realizacji przez PW przedmiotu Umowy, osobom posiadającym stosowne uprawnienia budowlane i zgłoszonym do Zamawiającego,
b) GW w uzasadnionych przypadkach, w sprawach dotyczących technicznej realizacji Umowy, umożliwi PW kontakt, za pośrednictwem i w obecności GW, z nadzorem inwestorskim oraz innymi podwykonawcami,
c) GW powoła koordynatora ds. BHP na budowie,
d) GW zobowiązuje się do terminowego regulowania płatności należnych PW z tytułu wykonania przedmiotu niniejszej Umowy.2. PW oświadcza, że posiada wiedzę i doświadczenie niezbędne do zgodnego z Umową wykonania zobowiązań określonych Umową oraz że znany mu jest zakres i harmonogram robót objętych Umową oraz wymagania odnośnie materiałów i sprzętu koniecznych do ich wykonania. PW wykona i ukończy roboty objęte niniejszą Umową własnymi siłami, z najwyższą profesjonalną starannością, zasadami sztuki budowlanej i zgodnie z warunkami Umowy oraz usunie ich wady. W sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa lub wystąpienia szkody PW zobowiązany jest podjąć niezwłocznie działania mające na celu uniknięcie lub zminimalizowanie powstającej szkody.
3. PW oświadcza, że posiada wiedzę w zakresie innych robót objętych Kontraktem, które będą realizowane równocześnie z robotami będącymi przedmiotem niniejszej Umowy i stosownie do tego zharmonizuje on swoje działania z innymi podwykonawcami i GW w celu zapewnienia, że wszystkie roboty zostaną ukończone na czas. PW oświadcza, że znane mu są uwarunkowania faktyczne i prawne związane z terenem budowy i potwierdza, że zbadał teren budowy i jego otoczenie oraz zapoznał się z dostępną dokumentacją urządzeń podziemnych. Jakiekolwiek zastrzeżenia PW dotyczące placu budowy zgłoszone po terminie zawarcia niniejszej Umowy nie mogą być podstawą do dochodzenia przez PW roszczeń od GW oraz do żądania przez PW przesunięcia terminu zakończenia robót.
4. PW ponosi pełną odpowiedzialność za realizowane roboty oraz ewentualne szkody i wady z nimi związane w tym również za szkody spowodowane przez PW w majątku osób trzecich. Dotyczy to również stosowania nieodpowiednich materiałów, niezależnie od tego, kto był ich dostawcą. PW zobowiązuje się stosować materiały odpowiadające wymaganiom Umowy, Kontraktu oraz szczególnym wymaganiom GW i Zamawiającego.
5. Wszelkie roszczenia PW wynikające z niniejszej Umowy w szczególności roszczenia o przesunięcie terminu wykonania robót PW oraz roszczenia finansowe uwarunkowane są powiadomieniem GW o okolicznościach uzasadniających żądanie roszczeń w ciągu 7 dni od ich wystąpienia oraz przekazanie w tym terminie do GW pisemnego roszczenia w sposób zgodny z Kontraktem, pod rygorem utraty prawa do żądania spełnienia tych roszczeń. PW zrzeka się zgłaszania i żądania spełnienia roszczeń wynikających z Umowy po terminie 7 dni od daty wystąpienia okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzednim.
6. PW wykona powierzone mu roboty osobiście, to jest własnymi siłami oraz własnym sprzętem. W przypadku zamiaru podzlecenia robót dalszym podwykonawcom wymagana jest uprzednia zgoda GW oraz zaakceptowanie przez GW treści Umów zawieranych z dalszymi podwykonawcami, na piśmie pod rygorem nieważności. W przypadku zawarcia przez PW umowy z jakimikolwiek dalszymi podwykonawcami, łączna odpowiedzialność GW w stosunku do PW i dalszych podwykonawców ograniczona jest do wartości niniejszej Umowy określonej w § 1 ust. 2. W przypadku zaakceptowania dalszego podwykonawcy PW, GW jest uprawniony do wstrzymania bieżących płatności na rzecz PW do czasu udokumentowania faktu uregulowania stosownych zobowiązań przez PW na rzecz dalszych podwykonawców.
W przypadku, gdy z jakichkolwiek względów GW byłby zobowiązany dokonać płatności na rzecz podmiotów będących podwykonawcami PW, a także dalszych podwykonawców, w szczególności w ramach solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia, o której mowa w § 6471 Kodeksu Cywilnego, PW dokona zwrotu wypłaconej przez GW kwoty w pełnej wysokości, oraz pokryje koszty związane z dokonaniem takiej płatności, w tym koszty obsługi księgowej oraz prawnej. GW uprawniony będzie potrącić ww. należności z każdej wierzytelności PW, jaka mu przysługuje względem GW.7. PW oświadcza, że nie zalega z płaceniem składek ubezpieczeniowych, ZUS itp. i jest w posiadaniu zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach ze swojego Urzędu Skarbowego. W ciągu 14 dni na żądanie GW PW zobowiązany jest do przedstawienia stosownych zaświadczeń w tym zakresie (ubezpieczenie społeczne oraz zobowiązania podatkowe).
8. Dalsi podwykonawcy PW nie mają prawa wejść na teren budowy, przebywać i rozpocząć jakichkolwiek prac na terenie budowy bez zgody GW wyrażonej na piśmie pod rygorem nieważności.
9. PW zobowiązuje się na żądanie GW do usunięcia na swój koszt wszelkich wad występujących w okresie gwarancji i rękojmi. Jeżeli PW nie usunie wskazanych mu pisemnie przez GW lub Zamawiającego wad w terminie wskazanym przez Zamawiającego, to GW może na koszt PW usterki te sam usunąć lub zlecić ich usunięcie stronie trzeciej. PW udziela GW gwarancji jakości w rozumieniu art. 577 i nast. k.c. oraz rękojmi na wykonane roboty objęte niniejszą Umową. Okres gwarancji jakości wynosi 65 miesięcy od daty Odbioru Ostatecznego przez Zamawiającego całości robót objętych Kontraktem. Niniejsza Umowa stanowi dokument gwarancyjny uprawniający GW do żądania od PW naprawy wszelkich wad fizycznych w okresie gwarancji jakości. Wyklucza się dokonywanie odbioru przez przekazanie do użytku lub przez zgłoszenie ukończenia robót. Uprawnienia z rękojmi trwają niezależnie od uprawnień gwarancyjnych i wygasają z chwilą podpisania Pogwarancyjnego Protokołu Końcowego wykonania całości robót podzleconych objętych Kontraktem.
10. PW zobowiązany jest do stałego utrzymywania w czystości miejsc pracy i dróg transportowych. Samochody robocze wyjeżdżające z placu budowy nie mogą zanieczyszczać okolicznych dróg i placów. PW zobowiązany jest do codziennego sprzątania oraz usuwania z Placu Budowy wszelkich odpadów, gruzu i innych nieczystości powstałych w związku z wykonywaniem robót przez PW. W razie zaniedbania tych czynności przez PW, pomimo pisemnego upomnienia i wyznaczenia odpowiedniego terminu, GW jest uprawniony do ich wykonania na koszt i ryzyko PW.
PW jest wytwórcą i posiadaczem odpadów powstałych w trakcie realizacji robót i jest zobowiązany do właściwego postępowania z nimi. Zabronione jest zakopywanie lub spalanie odpadów. W przypadku, gdy ustalenie sprawcy zanieczyszczeń na Placu Budowy okaże się niemożliwe, GW obciąży kosztami ich usunięcia wszystkich wykonawców pracujących na danym terenie, proporcjonalnie do wysokości wynagrodzenia określonego w umowach zawartych z GW.11. Obowiązki PW :
a) przeprowadzenie pomiarów geodezyjnych wymaganych niniejszą Umową i jej załącznikami,
b) przeprowadzenie badań laboratoryjnych zgodnie z wymaganiami Specyfikacji Technicznych,
c) bezpieczne i zgodne z zaleceniami producentów przechowywanie materiałów i urządzeń budowlanych w miejscach uzgodnionych z GW oraz ich zabezpieczenie przed uszkodzeniem, zanieczyszczeniem i kradzieżą. Wyłączną odpowiedzialność z utratę lub uszkodzenie materiałów składowanych przez PW na placu budowy ponosi PW,
d) urządzenie w sposób estetyczny placu i zaplecza budowy dla własnych potrzeb,
e) przywrócenie po zakończeniu robót, terenu na którym będzie zlokalizowane zaplecze budowy PW do stanu pierwotnego,
f) utrzymanie w należytej sprawności oznakowania i zabezpieczenia realizowanych robót,
g) przestrzegania obowiązujących przepisów BHP,
h) przedkładanie wszystkich przewidzianych prawem i Kontraktem dokumentów i oświadczeń niezbędnych do realizacji Umowy,
i) zgłaszanie konieczności uzyskania odpowiednich zezwoleń, decyzji lub zgód osób trzecich lub organów administracji z zachowaniem terminów umożliwiających GW uzyskanie tych zezwoleń, decyzji lub zgód,
j) opracowanie dokumentacji fotograficznej i archiwalnej dla prowadzonych przez PW robót, w szczególności dla robót zanikających,
k) sporządzanie dokumentacji powykonawczej dotyczącej robót stanowiących przedmiot niniejszej Umowy w terminie 14 dni od momentu zakończenia robót objętych niniejszą Umową,
l) wolne od wad i terminowe wykonanie prac określonych niniejszą umową,
m) codzienne i systematyczne wypełnianie w sposób kompletny Raportów Dziennych na formularzach dostarczonych przez GW oraz składanie ich zgodnie z zaleceniami GW. Formularz Raportu Dziennego stanowi załącznik nr 13 do niniejszej umowy,
n) realizacja prac objętych zakresem niniejszej umowy w sposób nie zakłócający prac innych firm na placu budowy oraz w sposób wyłączający powstanie szkód u tych firm i osób trzecich,
o) zorganizowanie i kierowanie budową w sposób zgodny z prawem budowlanym, specyfikacjami technicznymi i obowiązującymi przepisami BHP oraz zapewnienie warunków p. pożarowych określonych w przepisach szczegółowych,
p) niezwłoczne pisemne informowanie GW o wszelkich utrudnieniach, mogących mieć negatywny wpływ na terminowe przeprowadzenie prac oraz na całe zamierzenie budowlane,
r) zgłaszanie każdorazowo z wyprzedzeniem 48 godzin poszczególnych prac u kierownika budowy Generalnego Wykonawcy,
s) pisemne informowanie GW o terminie zakrycia robót ulegających zakryciu, oraz terminie odbioru robót zanikających; Jeżeli PW nie poinformował o tych faktach GW, wówczas zobowiązany jest odkryć roboty lub wykonać otwory niezbędne do zbadania robót, a następnie przywrócić roboty do stanu poprzedniego,
t) w przypadku zniszczenia lub uszkodzenia przez PW robót, ich części, majątku GW – naprawa ich i doprowadzenie do stanu poprzedniego,
u) pisemne informowanie z należytym wyprzedzeniem o wszelkich okolicznościach, które mogą mieć wpływ na należyte i terminowe wykonanie niniejszej umowy,
v) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy,
w) zabezpieczenie wykonywanych prac przed uszkodzeniem do momentu przejęcia tych prac przez Zamawiającego (Świadectwo Przejęcia),
x) zachowanie tajemnicy w zakresie wykonywanych dla potrzeb budowy zadań tj. nie rozpowszechnianie procedur, technologii, organizacji zadań (nie dotyczących przedmiotu niniejszej umowy), informacji handlowych, treści umów z którymi Podwykonawca ma styczność na budowie przez czas trwania umowy oraz w ciągu 5 lat po jej wygaśnięciu, pod rygorem odpowiedzialności cywilnej,
y) w przypadku gdy PW zatrudnia obcokrajowców – posiadanie wymaganych przez prawo dokumentów.
Powyższy przykład pokazuje jak wiele obowiązków nakłada Generalny Wykonawca na Podwykonawcę w związku z realizacją prac.
W punkcie 3 Podwykonawca powinien wynegocjować z GW wykreślenie z treści umowy ostatniego zdnia:
„Jakiekolwiek zastrzeżenia PW dotyczące placu budowy zgłoszone po terminie zawarcia niniejszej Umowy nie mogą być podstawą do dochodzenia przez PW roszczeń od GW oraz do żądania przez PW przesunięcia terminu zakończenia robót.”
W punkcie 5 należałoby wnioskować o wykreślenie zdania:
„PW zrzeka się zgłaszania i żądania spełnienia roszczeń wynikających z Umowy po terminie 7 dni od daty wystąpienia okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzednim.”
Wskazane jest aby Podwykonawca wynegocjował z Generalnym Wykonawcą jak najkrótszy termin obowiązywania gwarancji – punkt 9.
Przed podpisaniem umowy należy ustalić z Generalnym Wykonawcą jaki będzie koszt pomiarów geodezyjnych oraz badań laboratoryjnych – punkt 11 a), b).
Jeżeli Podwykonawca zawiera umowy z dalszymi Podwykonawcami powinien pamiętać, aby analogiczne zapisy dotyczące odpowiedzialności znalazły się w umowie z dalszym Podwykonawcą.