Postanowienia końcowe niejednokrotnie są traktowane przez Podwykonawców jako coś nieistotnego i nie poświęcają oni zbyt wiele czasu na ich analizę. Jednakże nie możemy ich pomijać przy negocjacjach.
Poniżej przykładowe zapisy dotyczące postanowień końcowych:
„POSTANOWIENIA KOŃCOWE
1. W przypadku nie zapłacenia przez GW wynagrodzenia PW za wykonane przez PW roboty Zamawiający zapłaci PW żądaną kwotę wynagrodzenia, jednakże nie wyższą, niż kwota wynikająca z obmiaru robót wykonanych przez PW, zatwierdzonego przez Inżyniera, przy cenach jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym Wykonawcy stanowiącym część oferty, z zastrzeżeniem klauzuli 4.4 Warunków Kontraktu na budowę, Warunki ogólne FIDIC 1999.
2. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej Umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego.
3. Ewentualne spory wynikłe z niniejszej Umowy, niemożliwe do rozstrzygnięcia w sposób polubowny, Strony niniejszej Umowy poddają pod rozstrzygniecie właściwego rzeczowo sądu powszechnego w Warszawie.
4. Umowa wchodzi w życie z datą jej zawarcia.
5. Umowę niniejszą sporządzono w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, dwa dla GW i jeden dla PW. Wszelkie zmiany do Umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.
6. Strony ustalają następujące adresy dla korespondencji związanej z realizacją niniejszej umowy:
GW: Biuro Budowy , adres
PW: adres”
W postanowieniach końcowych mogą pojawić się zapisy, które będą miały duży wpływ na sytuację prawną Podwykonawcy. W powyższym przykładzie należy zwrócić uwagę na punkt 1. Zgodnie z jego treścią Podwykonawca wyraża zgodę na to, aby swoje wynagrodzenie uzależnić od wynagrodzenia Wykonawcy. Jeżeli podmiot, z którym Podwykonawca zawrze umowę nie wypłaci mu wynagrodzenia, to Podwykonawca może zwrócić się po jego wypłatę do Zamawiającego (o ile był zatwierdzonym Podwykonawcą). Natomiast zapisy tego punktu ograniczają wysokość tego wynagrodzenia do wysokości wynagrodzenia jakie obowiązywało Zamawiającego i Wykonawcę. W przypadku, gdyby jakaś pozycja w kosztorysie Podwykonawcy była droższa, niż w kosztorysie obowiązującym w relacji Zamawiający – Wykonawca, to Podwykonawca podpisując umowę o takiej treści ogranicza swoje prawo do dochodzenia wynagrodzenia zgodnie z kosztorysem obowiązującym go w umowie Podwykonawca – GW. Podsumowując zapis ten jest skrajnie niekorzystny dla Podwykonawcy.
Kolejna kwestia to właściwość sądu. W prezentowanym przykładzie właściwość jest określona w sposób korzystny dla Podwykonawcy. Jednakże często w umowach spotkamy się z następującym zapisem: „W przypadku nierozwiązania jakiegokolwiek sporu na drodze wzajemnych negocjacji, spór ten zostanie poddany rozstrzygnięciu przez Sąd powszechny właściwy dla siedziby Generalnego Wykonawcy.”
Jest to szczególne istotna kwestia, biorąc pod uwagę fakt, iż większość dużych projektów infrastrukturalnych w Polsce realizowana jest z udziałem zagranicznych przedsiębiorstw. Koszty dochodzenia należności Podwykonawcy od Generalnego Wykonawcy mającego siedzibę zagranicą będą dużo wyższe niż w przypadku, gdy sądem właściwym jest sąd polski. Ponadto problematyczne jest ustalenie właściwości sądu, gdy podpisujemy umowę z konsorcjum.
Ewentualnie spór jest poddawany pod właściwość sądu arbitrażowego. W tym ostatnim przypadku należy zwrócić uwagę na koszty takiego postępowania.
Postanowienie: „W sprawach nieuregulowanych w niniejszej Umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego. ” jest zbędny, ponieważ przepisy kodeksu cywilnego będą miały zastosowanie zawsze i nie trzeba tego dodatkowo regulować w umowie. Jednakże powszechnie stosuje się ten zapis i nie jest on niebezpieczny dla Podwykonawcy.
Jeżeli wcześniej w treści umowy nie zostały określone adresy do korespondencji to postanowienia końcowe są dobrym miejscem aby je zamieścić. Jest to ważne dla stron umowy, ponieważ mają jasność co do tego na jaki adres kierować faktury, ewentualne wezwania do zapłaty i nie będzie sporu co do tego, że adres ten był nieprawidłowy. Kwestia ta jest szczególnie istotna w przypadku gdy podpisujemy umowę z konsorcjum.