Category Archives: Nowości we wzorach umów podwykonawczych

W związku z coraz częstszymi sytuacjami nieregulowania należności Podwykonawcom zaangażowanym w proces inwestycyjny związany z realizacją zamówień na roboty budowlane przez Generalnych Wykonawców oraz solidarną odpowiedzialnością Zamawiającego wynikającą z art. 647(1) § 5 kodeksu cywilnego, Zamawiający wprowadzają do umowy z GW szereg zabezpieczeń chroniących zarówno samych siebie, jak i Podwykonawców.

Należy zwrócić uwagę, iż Zamawiający publiczni starają się objąć ochroną również podmioty, które:

a) zawarły z GW umowy, na podstawie których dostarczają materiały lub urządzenia na potrzeby wykonania robót – Dostawcy

 b) na podstawie umów z GW oddają mu do używania sprzęt, urządzenia lub wykonują tzw. roboty tymczasowe, bądź świadczą usługi w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1  ustawy z dnia 4 marca 2010r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2010r. Nr 47, poz. 278, z późn. zm.) – Usługodawcy.

We wzorach umów Zamawiającego z GW pojawiają się konkretne zapisy mówiące o tym co może, a co nie może znaleźć się w umowie pomiędzy GW, a Podwykonawcami, Usługodawcami lub Dostawcami. Przedmiotowe postanowienia mogą okazać się bardzo korzystne dla Podwykonawcy (Usługodawcy, Dostawcy) i ten mając wiedzę o ich istnieniu powinien dopilnować, żeby w jego umowie takie klauzule się znalazły lub zostały usunięte. W tym celu Podwykonawca (Dostawca lub Usługodawca) powinien zgłosić do Zamawiającego lub podmiotu zarządzającego budową w imieniu Zamawiającego, (w przypadku umów realizowanych na podstawie warunków kontraktowych FIDIC, wspomnianych w poprzednich wpisach, będzie to Inżynier Kontraktu) że w jego umowie znalazły się niedozwolone przez Zamawiającego zapisy. Wówczas Zamawiający lub taki podmiot podejmą odpowiednie działania.

Oto przykładowy zapis z umowy z GW zakazujący wprowadzania wskazanych klauzul do umowy z Podwykonawcami:

Umowa z Podwykonawcą, Usługodawcą i Dostawcą nie może zawierać postanowień:
1) uzależniających uzyskanie przez Podwykonawcę/Usługodawcę/Dostawcę płatności od Wykonawcy od dokonania przez Nadzór Inwestorski odbioru wykonanych przez Podwykonawcę robót, od wystawienia przez Nadzór Inwestorski protokołu odbioru obejmującego zakres robót wykonanych przez Podwykonawcę lub od dokonania przez Zamawiającego na rzecz Wykonawcy płatności za roboty wykonane przez Podwykonawcę/ Usługodawcę/Dostawcę,
2) warunkujących Podwykonawcy/Usługodawcy/Dostawcy dokonanie zwrotu kwot Zabezpieczenia przez Wykonawcę od zwrotu Zabezpieczenia Wykonania na rzecz Wykonawcy przez Zamawiającego,
3) określających karę umowną za nieterminowe wykonanie zobowiązania przez Podwykonawcę/Dostawcę/Usługodawcę jako karę za opóźnienie; kary takie można określać jedynie jako kary za zwłokę,
4) nakazujących Podwykonawcy/Dostawcy/Usługodawcy wniesienie zabezpieczenia wykonania lub należytego wykonania umowy jedynie w pieniądzu, bez możliwości jego zamiany na gwarancje bankową/ubezpieczeniową lub na inną formę przewidzianą w przepisach prawa, w tym w szczególności przepisach Pzp.

Obecnie Podwykonawca ma możliwość zabezpieczyć kontrakt dokumentem gwarancji bankowej bądź ubezpieczeniowej i wtedy jego wynagrodzenie nie zostanie pomniejszone o kwoty zatrzymane. O gwarancjach pisałam już tutaj: /http://prawopodwykonawcy.pl/gwarancje/

W części umów podwykonawczych nie ma wzoru gwarancji, a istnieje jedynie zapis, że Generalny Wykonawca uprzednio musi ją zatwierdzić. Jednakże coraz częściej wzór gwarancji pojawia się jako załącznik do umowy.

Podwykonawcy niestety nie zwracają uwagi na załączniki i nie analizują ich treści (oczywiście oprócz załącznika dotyczącego wynagrodzenia). Bardzo ważne jest przeanalizowanie wzoru gwarancji. Jak już zaakceptujemy wzór gwarancji bez uwag, to będzie nam bardzo trudno potem wpłynąć na Generalnego Wykonawcę, żeby zaakceptował gwarancję, o takiej treści jaką wystawi nasz bank lub ubezpieczyciel.

Jeżeli do umowy jest załączony wzór gwarancji, to warto wcześniej przedstawić go ubezpieczycielowi do weryfikacji. Często bowiem załączony wzór gwarancji, jest trudny do zaakceptowania przez większość ubezpieczycieli.

Poniżej przykładowy wzór dokumentu gwarancji (niekoniecznie korzystny dla Podwykonawcy).
Gwarancja wzór

Każdy Generalny Wykonawca ma swój własny wzorzec umowy podwykonawczej, jednakże niektóre postanowienia występują we wszystkich tego typu projektach umów. Wraz z modyfikacjami wprowadzanymi przez Inwestora w umowach z GW, zmianie również ulegają umowy z Podwykonawcą.

Najnowszą modyfikacją wprowadzaną przez GW jest kaskadowe zabezpieczenie. Oznacza to, że dzięki zastosowaniu takiego zabezpieczenia kwoty zatrzymane, które przeciętnie wynoszą 5%-10% wynagrodzenia wzrastają do 30%-35% wartości wynagrodzenia.

Zapisy wyglądają następująco:

” Zamawiający zapłaci Wykonawcy całość wynagrodzenia po wykonaniu i odbiorze całości robót stanowiących Przedmiot Umowy.  Do czasu odbioru końcowego Przedmiotu Umowy, Zamawiający wypłaci Wykonawcy zaliczki na poczet wynagrodzenia w terminie 30 dni od daty doręczenia prawidłowo wystawionej faktury Zamawiającemu, z zastrzeżeniem ust. 5 poniżej. Wypłata nastąpi na podstawie faktur zaliczkowych w oparciu o protokoły zaawansowania robót. Wysokość zaliczki będzie ściśle związana z rzeczywistym zaawansowaniem robót Wykonawcy potwierdzonym przez Zamawiającego stosownym protokołem. Wysokość zaliczki będzie się miała tak do wynagrodzenia Wykonawcy określonego Umową jak procent ilościowy i jakościowy wykonanych robót w stosunku do całości robót objętych Przedmiotem Umowy. Wysokość zaliczek na poczet wynagrodzenia nie może przekroczyć łącznie 90 % całego wynagrodzenia.”

„Celem zabezpieczenia ewentualnych roszczeń Zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, w tym w szczególności: kar umownych, roszczeń z tytułu gwarancji i rękojmi, Wykonawca dostarczy Zamawiającemu w terminie 14 dni roboczych od dnia podpisania Umowy, bezwarunkową, nieodwołalną gwarancję bankową/ubezpieczeniową (dalej: „Gwarancja”), zaakceptowaną uprzednio przez Zamawiającego, na kwotę stanowiącą 10% wartości wynagrodzenia umownego brutto, płatną na pierwsze żądanie, z terminem ważności do upływu 60 dni po dacie upływu okresu rękojmi i gwarancji całości Inwestycji będącej przedmiotem Kontraktu.”

„Na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń Zamawiającego, w tym w szczególności roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, w tym z kar umownych, roszczeń regresowych wynikających z roszczeń Podwykonawców Wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia oraz z tytułu gwarancji i rękojmi, a także roszczeń osób trzecich w stosunku do Zamawiającego z powodu stwierdzonych wad wykonawczych, Wykonawca ustanawia na rzecz Zamawiającego zabezpieczenie w wysokości 10% wynagrodzenia Wykonawcy brutto (dalej „Zabezpieczenie”). Na kwotę Zabezpieczenia składać się będą kwoty w wysokości 10% wynagrodzenia Wykonawcy brutto potrącane przez Zamawiającego z każdej kolejnej faktury Wykonawcy.”

W sumie z wynagrodzenia Podwykonawcy zostanie zatrzymane 30 %. Zapisy te są zamieszczane w różnych miejscach umowy tak aby utrudnić ich odnalezienie. Jeżeli Podwykonawca nie zapozna się z warunkami z należytą starannością, 30% jego wynagrodzenia nie zostanie mu wypłacone od razu, a dopiero po upływie okresów określonych w umowie. Zatem należy wynegocjować wykreślenie z umowy powyższych zapisów i pozostawić jedno zabezpieczenie.