Author Archives: oliwia

Status Podwykonawcy w zamówieniach publicznych

Data
Autor

W związku z obowiązującą od 24 grudnia 2013 r. nowelizacją Prawa zamówień publicznych – ustawa z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z dnia 9 grudnia 2013 r.) prawny status Podwykonawców realizujących inwestycje infrastrukturalne na rzecz podmiotów publicznych znacząco różni się statusu tych Podwykonawców, którzy realizują inwestycje prywatne.

 

W pierwszej kolejności warto wspomnieć o definicji umowy o podwykonawstwo zawartej w art. 2 pkt 9b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984 i 1047) dalej „PZP”, która nadaje status Podwykonawcy również dostawcom i usługodawcom.

 

Zgodnie z tą definicją przez umowę o podwykonawstwo należy rozumieć umowę w formie pisemnej o charakterze odpłatnym, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane stanowiące część zamówienia publicznego, zawartą między wybranym przez zamawiającego wykonawcą a innym podmiotem (podwykonawcą), a w przypadku zamówień publicznych na roboty budowlane także między Podwykonawcą a Dalszym Podwykonawcą lub między Dalszymi Podwykonawcami.

Ustawodawca ponadto nałożył na Generalnych Wykonawców obowiązek przedkładania zamawiającemu, w terminie 7 dni od ich zawarcia, umów o podwykonawstwo zawieranych przy realizacji zamówień na roboty budowlane. Wyjątkiem są kontrakty o wartości niższej niż 0,5 proc. wartości umowy między zamawiającym a Generalnym Wykonawcą i jednocześnie nieprzekraczającej 50 tys. zł, a także te kontrakty, które sam zamawiający wskazał jako niepodlegające temu obowiązkowi.

 

Generalni Wykonawcy, mając świadomość szeregu kłopotów, jakie mogą wiązać się z udziałem Podwykonawców, nie będą ich wykazywali w przetargach, co oczywiście nie oznacza, że ich w rzeczywistości nie będzie.

Warto jednak znać swoje prawa przy okazji realizacji publicznej inwestycji i samemu starać się o status zatwierdzonego przez zamawiającego Podwykonawcy.

 

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, zaakceptowani przez zamawiającego Podwykonawcy mogą zwrócić się do niego o bezpośrednią zapłatę należnego wynagrodzenia w sytuacji, gdy nie otrzymają zapłaty od Generalnego Wykonawcy. Bezpośrednia zapłata obejmuje wyłącznie należne wynagrodzenie, bez odsetek, należnych Podwykonawcy lub Dalszemu Podwykonawcy.

 

Jeśli zamawiający dokona bezpośredniej zapłaty na rzecz Podwykonawcy, potrąca kwotę wypłaconego wynagrodzenia z wynagrodzenia należnego Generalnemu Wykonawcy.

Przed dokonaniem bezpośredniej zapłaty zamawiający jest obowiązany umożliwić Generalnemu Wykonawcy zgłoszenie pisemnych uwag dotyczących zasadności bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia Podwykonawcy lub Dalszemu Podwykonawcy.

 

Ilość formalności jaka spływa na strony procesu inwestycyjnego związanych z bieżącym śledzeniem przesyłanych do sprawdzenia umów oraz przepływów pieniądza między Generalnym Wykonawcą a Podwykonawcami obciąża i tak często już dziś niewydolnych kadrowo zamawiających.

 

W związku z powyższym stanowczo polecam na początku realizacji inwestycji zadbać samemu o zatwierdzenie swojej umowy podwykonawczej przez zamawiającego.

Co prawda obowiązek zgłaszania do zatwierdzenia umów o podwykonawstwo zamawiającemu należy do Generalnych Wykonawców, jednakże nie leży to absolutnie w ich interesie (za wyjątkiem uniknięcia nałożenia przez zamawiające kary umownej za wykrycie nie zgłoszonego Podwykonawcy).

W przypadku, gdy takiego zatwierdzenia nie otrzymaliśmy od GW, a kontakt z jego przedstawicielem jest utrudniony warto zwrócić się z prośbą o takie zatwierdzenie w pierwszej kolejności do nadzoru inwestorskiego (w kontraktach realizowanych na wzorcach FIDIC do Inżyniera Kontraktu lub Inżyniera Rezydenta), co pozwoli na uniknięcie nieporozumień związanych z karami umownymi dla GW za nieujawnienie Podwykonawcy na budowie.

Zatwierdzenie umowy podwykonawczej przez zamawiającego to największy legalny atut Podwykonawcy.

Klauzule Podwykonawcze

Data
Autor

Rozpoczęcie programu rozbudowy infrastruktury na lata 2014-2020 niesie za sobą spore nadzieje dla mocno osłabionej polskiej branży budowlanej po poprzedniej perspektywie. Powoli w całej Polsce ruszają przetargi na budowę dróg, kolei i budynków użyteczności publicznych.

Jednakże doświadczenie wyniesione z poprzedniej perspektywy nie skłoniło największych inwestorów publicznych do przyjęcia systemowych rozwiązań likwidujących główne przyczyny sytuacji, w jakiej znaleźli się polscy Podwykonawcy.
W zamian inwestorzy na skutek kosmetycznych nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych wprowadzili do postępowań przetargowych dosyć pozorne pozacenowe kryteria wyboru ofert, a do wzorów umów z Generalnymi Wykonawcami dodatkowe klauzule zabezpieczające wypłatę wynagrodzenia dla Podwykonawcy, które w dalszej części tekstu będę zwała „Klauzulami Podwykonawczymi”.

Ochrona wynikająca z Klauzul Podwykonawczych dotyczy również dostawców i usługodawców. Klauzule te z jednej strony mają na celu zapobieganie sytuacji, w której dany Podwykonawca (w tym również dostawca, usługodawca) nie otrzyma wynagrodzenia za wykonaną pracę, a z drugiej mają chronić Zamawiającego przed skutkami solidarnej odpowiedzialności wynikającej z art. 6471 KC.

Jako, że inwestycje infrastrukturalne finansowane są ze środków unijnych, to Klauzule Podwykonawcze znalazły się w zmodyfikowanych warunkach szczególnych kontraktów opartych na wzorach FIDIC.

Przed podpisaniem umowy z Generalnym Wykonawcą, dla którego Zamawiającym jest PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. lub Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Austostrad stanowczo rekomenduję analizę treści zmodyfikowanej Subklauzuli 4.4 Warunków Szczególnych Kontraktu.
Na stronach internetowych wymienionych wyżej inwestorów, odnaleźć można wzorce umów przeznaczonych dla GW. Poniżej przedstawiam Klauzulę Podwykonawczą stosowaną przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Wzorzec z którego pochodzi poniższa klauzula został opublikowany na stronie PKP PLK pod adresem:

https://zamowienia.plk-sa.pl/servlet/HomeServlet?MP_module=main&MP_action=publicFilesList

Subklauzula 4.4 Podwykonawcy, Dostawcy i Usługodawcy.

„Usuwa się Subklauzulę i zastępuje następującą treścią:
1. Zamawiający, z zastrzeżeniem akapitu 2 poniżej, ustanawia następujące wymagania dotyczące Umowy o Podwykonawstwo : […]
*zapis wprowadzić o ile Zamawiający ustanawia odpowiednie wymagania dla Umów o Podwykonawstwo; zapis musi być powiązany z odpowiednim zapisem w SIWZ
2. Wykonawca osobiście wykona następujące Roboty:
(wpisać właściwe części zamówienia, które zostały zastrzeżone przez Zamawiającego do osobistego wykonania przez wykonawcę na podstawie art. 36a ust. 2 upzp, zapis musi być powiązany z odpowiednim zapisem w SIWZ).
Zawarcie Umowy o podwykonawstwo z Podwykonawcą lub dalszym podwykonawcą Robót wymaga każdorazowej zgody Zamawiającego, w związku z tym:
a) Wykonawca zamierzający zawrzeć Umowę o podwykonawstwo (bądź dokonać zmiany w takiej umowie) obowiązany jest do przedłożenia Zamawiającemu oraz Inżynierowi projektu tej umowy (a także projektu jej zmiany), przy czym Podwykonawca lub dalszy podwykonawca jest obowiązany dołączyć zgodę Wykonawcy na zawarcie Umowy o podwykonawstwo o treści zgodnej z projektem umowy (bądź zgodę na zmianę tej umowy). Przedłożony projekt Umowy o podwykonawstwo (bądź projekt jej zmiany) musi być zgodny z obowiązującymi przepisami prawnymi, w szczególności zaś z Ustawą Prawo zamówień publicznych.
b) Zamawiającemu przysługuje prawo zgłoszenia pisemnych zastrzeżeń do przedstawionego projektu Umowy o podwykonawstwo (a także projektu jej zmiany) w szczególności w sytuacji, o której mowa w art. 143 b ust. 3 upzp, w terminie 14 dni od dnia przedstawienia mu tejże umowy (projektu jej zmiany). Niezgłoszenie przez Zamawiającego pisemnych zastrzeżeń do przedłożonego projektu Umowy o podwykonawstwo (a także do projektu jej zmiany) w tym terminie uważane będzie za akceptację projektu umowy przez Zamawiającego.
c) W przypadku zgłoszenia przez Zamawiającego zastrzeżeń do Umowy o podwykonawstwo lub do projektu jej zmiany 14-dniowy termin, o którym mowa powyżej liczy się na nowo od dnia przedstawienia poprawionego projektu umowy o podwykonawstwo lub projektu jej zmiany.
d) Wykonawca, Podwykonawca lub dalszy podwykonawca przedłoży Zamawiającemu poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię zawartej Umowy o podwykonawstwo (bądź jej zmiany) w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia. Zamawiającemu przysługuje prawo pisemnego sprzeciwu do tejże umowy (jej zmiany) w sytuacji, o której mowa w art. 143 b ust. 3 upzp, w terminie 14 dni od dnia przedstawienia mu tejże umowy (projektu jej zmiany). Niezgłoszenie przez Zamawiającego pisemnego sprzeciwu do tejże Umowy o podwykonawstwo (projektu jej zmiany) w tym terminie uważane będzie za akceptację Umowy (lub projektu jej zmiany) przez Zamawiającego. Powyższą procedurę określoną w podpunktach od a) do d) stosuje się również do wszelkich zmian do umów między Wykonawcą a Podwykonawcą oraz do umów z dalszymi podwykonawcami, jak również do zmian do tych umów. Niewypełnienie przez Wykonawcę obowiązków określonych powyżej stanowi podstawę do natychmiastowego usunięcia Podwykonawcy (dalszego podwykonawcy) przez Zamawiającego lub żądania od Wykonawcy usunięcia przedmiotowego Podwykonawcy (dalszego podwykonawcy) z Placu Budowy. Niniejsze postanowienie nie wyklucza innych uprawnień Zamawiającego określonych w Umowie. Wykonawca, Podwykonawca lub dalszy podwykonawca zobowiązany jest przedłożyć Zamawiającemu oraz Inżynierowi poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię zawartej Umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi, w terminie 7 dni od jej zawarcia w przypadku gdy wartość takiej umowy będzie większa niż 0,5% Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej, w każdym zaś przypadku, gdy będzie to wartość większa niż 50.000 PLN. Przedłożona Umowa o podwykonawstwo (bądź projekt jej zmiany) musi być zgodny z obowiązującymi przepisami prawnymi, w szczególności zaś z Ustawą Prawo zamówień publicznych.*
*na podstawie art. 143 b ust. 8 upzp istnieje możliwość wyłączenia spod powyższego obowiązku także umów o podwykonawstwo, które zostały wskazane w SIWZ, jeżeli Zamawiający zdecyduje się na powyższe, należy odpowiednio powiązać zapisy SIWZ i niniejszego akapitu, pamiętać jednakże należy, że zgodnie z brzmieniem art. 143 b ust. 8 upzp nie jest możliwe wyłączenie umów o wartości większej niż 50 000 PLN.

Zamawiający dopuszcza wprowadzenie lub zmianę podwykonawcy robót, z zastrzeżeniem, że w przypadku gdy zmianie ulega podwykonawca, na podstawie którego zasobów wykonawca wykazał spełnienie warunków udziału w postępowaniu, nowy podwykonawca dysponuje co najmniej potencjałem podmiotu zastępowanego, w zakresie, w jakim podlegał badaniu na etapie oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu.

Zmiana zakresu Robót wykonywanych przez Podwykonawców przy pomocy, których Wykonawca realizuje przedmiot Umowy, jest możliwa, o ile jest to konieczne dla prawidłowej realizacji przedmiotu Umowy, o ile i o ile nie narusza to postanowień akapitu 1 i 2 niniejszej Subklauzuli.

Wykonawca będzie w pełni odpowiedzialny za działania lub uchybienia każdego Podwykonawcy, Dostawcy, Usługodawcy i ich przedstawicieli lub pracowników, tak jakby to były działania lub uchybienia Wykonawcy.

Jeżeli w Kontrakcie nie podano inaczej, to:
a) Podwykonawca musi posiadać odpowiednie kwalifikacje i sprzęt gwarantujący prawidłowe wykonanie Robót,
b) wymagana jest zgoda Inżyniera na proponowanych Podwykonawców. Decyzja w tej sprawie będzie podjęta w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku do Inżyniera i Zamawiającego (w tym samym czasie),
c) Wykonawca powiadomi Inżyniera o zamierzonej dacie rozpoczęcia pracy każdego podwykonawcy i o rozpoczęciu takiej pracy na Placu Budowy,
d) każde podzlecenie będzie zawierało postanowienia upoważniające Zamawiającego do wymagania, aby podzlecenie zostało scedowane na Zamawiającego na mocy SubKLAUZUL 4.27 [Cesja korzyści z podzlecenia], (jeżeli lub, kiedy zajdą okoliczności tam przewidziane) lub w przypadku wypowiedzenia Kontraktu na mocy SubKLAUZULI 15.2 [Odstąpienie przez Zamawiającego],
e) Podzlecenia, winny być przedmiotem umów, zawieranych przez Wykonawcę z Podwykonawcami w formie pisemnej pod rygorem nieważności,
f) W ciągu 30 dni od daty zapłacenia Wykonawcy za daną część Robót Wykonawca przedłoży Zamawiającemu oświadczenia Podwykonawców oraz dalszych podwykonawców, o których mowa w art. 143 c ust. 1 upzp, biorących udział w realizacji odebranych i poświadczonych do zapłaty w Świadectwie Płatności przez Inżyniera Robót, że ich roszczenia za wykonanie podzleconych Robót zostały uregulowane wraz z dowodami zapłaty wymagalnego wynagrodzenia podwykonawcom i dalszym podwykonawcom, o których mowa w art. 143 c ust. 1 upzp, biorącym udział w realizacji odebranych Robót, pod warunkiem wstrzymania zapłaty następnych części należnego wynagrodzenia (udzielenia kolejnej zaliczki**)* w części równej sumie kwot wynikających z nieprzedstawionych dowodów zapłaty.
*zapis obligatoryjnie (na podstawie upzp) należy wprowadzić do umów o roboty budowlane, których termin wykonywania jest dłuższy niż 12 miesięcy
** zapis obligatoryjnie umieścić w umowach o roboty budowlane, w których termin wykonywania jest dłuższy niż 12 miesięcy, wówczas zapis należy powiązać z zapisami w Subklauzuli 14.2; fakultatywnie zapis może zostać wprowadzony w umowach, w których przewiduje się udzielanie zaliczek

Jeżeli zatwierdzony przez Zamawiającego zgodnie z niniejszą Umową Podwykonawca (dalszy podwykonawca) bądź zgłoszony Dostawca lub Usługodawca wystąpi do Zamawiającego z oświadczeniem, że Wykonawca nie dokonuje płatności za wykonane Roboty, które zostały odebrane i poświadczone do zapłaty w Świadectwie Płatności przez Inżyniera, usługi lub dostawy i udokumentuje zasadność takiego żądania to Inżynier wezwie Wykonawcę do dostarczenia w terminie 7 dni od daty doręczenia takiego powiadomienia dowodów, że poświadczone przez Inżyniera sumy należne Podwykonawcy (dalszemu podwykonawcy) za Roboty oraz wynagrodzenie należne Dostawcy lub Usługodawcy, zostały zapłacone albo, że zobowiązanie do zapłaty wygasło w inny sposób niż poprzez zapłatę. Jeżeli, po takim wezwaniu, Wykonawca nie dostarczy dowodów, że sumy należne Podwykonawcy (lub dalszemu podwykonawcy), Dostawcy lub Usługodawcy zostały zapłacone wówczas Zamawiający, z zastrzeżeniem art. 143c ust. 2 oraz ust. 3 upzp, po potwierdzeniu kwoty przez Inżyniera, zapłaci na rzecz Podwykonawcy (lub dalszego podwykonawcy), Dostawcy lub Usługodawcy należną kwotę.

Zapłata zostanie dokonana w walucie, w jakiej rozliczana jest umowa między Wykonawcą a Zamawiającym. Zamawiający po zapłaceniu należności bezpośrednio dla Podwykonawcy (lub dalszego podwykonawcy), Dostawcy lub Usługodawcy będzie miał prawo potrącić kwotę równą tej należności z wierzytelności Wykonawcy względem Zamawiającego. Po dokonaniu zapłaty przez Zamawiającego na rzecz Podwykonawcy (dalszego podwykonawcy) Wykonawca nie będzie uprawniony do powoływania się wobec Zamawiającego na te zarzuty wobec Podwykonawcy, o których Zamawiający nie został poinformowany przez Wykonawcę w terminie 7 dni po doręczeniu wezwania opisanego powyżej. Jeżeli zaistnieją zasadnicze wątpliwości Zamawiającego odnośnie wysokości należnej zapłaty lub podmiotu, któremu płatność się należy Zamawiającemu przysługiwało będzie prawo złożenia do depozytu sądowego kwoty potrzebnej na pokrycie wynagrodzenia Podwykonawcy (lub dalszego podwykonawcy), Dostawcy lub Usługodawcy.

Wykonawca zapłaci Zamawiającemu karę umowną w wysokości roszczeń nieuregulowanych w ciągu 30 dni od daty zapłacenia Podwykonawcy(lub dalszemu podwykonawcy), Dostawcy lub Usługodawcy za daną część Robót. Zamawiający zachowuje sobie prawo dochodzenia odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary umownej.”

W kolejnym wpisie zaprezentuję „pułapki” zastawiane przez GW w celu uchylenia się od odpowiedzialności wynikającej z Klauzul Podwykonawczych w zapisach umów zawieranych między Generalnym Wykonawcą a Podwykonawcą.

Kaskadowe zabezpieczenia w umowie

Data
Autor
Komentarze2

Każdy Generalny Wykonawca ma swój własny wzorzec umowy podwykonawczej, jednakże niektóre postanowienia występują we wszystkich tego typu projektach umów. Wraz z modyfikacjami wprowadzanymi przez Inwestora w umowach z GW, zmianie również ulegają umowy z Podwykonawcą.

 

Najnowszą modyfikacją wprowadzaną przez GW jest kaskadowe zabezpieczenie. Oznacza to, że dzięki zastosowaniu takiego zabezpieczenia kwoty zatrzymane, które przeciętnie wynoszą 5%-10% wynagrodzenia wzrastają do 30%-35% wartości wynagrodzenia.

 

Zapisy wyglądają następująco:

” Zamawiający zapłaci Wykonawcy całość wynagrodzenia po wykonaniu i odbiorze całości robót stanowiących Przedmiot Umowy.  Do czasu odbioru końcowego Przedmiotu Umowy, Zamawiający wypłaci Wykonawcy zaliczki na poczet wynagrodzenia w terminie 30 dni od daty doręczenia prawidłowo wystawionej faktury Zamawiającemu, z zastrzeżeniem ust. 5 poniżej. Wypłata nastąpi na podstawie faktur zaliczkowych w oparciu o protokoły zaawansowania robót. Wysokość zaliczki będzie ściśle związana z rzeczywistym zaawansowaniem robót Wykonawcy potwierdzonym przez Zamawiającego stosownym protokołem. Wysokość zaliczki będzie się miała tak do wynagrodzenia Wykonawcy określonego Umową jak procent ilościowy i jakościowy wykonanych robót w stosunku do całości robót objętych Przedmiotem Umowy. Wysokość zaliczek na poczet wynagrodzenia nie może przekroczyć łącznie 90 % całego wynagrodzenia.”

„Celem zabezpieczenia ewentualnych roszczeń Zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, w tym w szczególności: kar umownych, roszczeń z tytułu gwarancji i rękojmi, Wykonawca dostarczy Zamawiającemu w terminie 14 dni roboczych od dnia podpisania Umowy, bezwarunkową, nieodwołalną gwarancję bankową/ubezpieczeniową (dalej: „Gwarancja”), zaakceptowaną uprzednio przez Zamawiającego, na kwotę stanowiącą 10% wartości wynagrodzenia umownego brutto, płatną na pierwsze żądanie, z terminem ważności do upływu 60 dni po dacie upływu okresu rękojmi i gwarancji całości Inwestycji będącej przedmiotem Kontraktu.”

„Na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń Zamawiającego, w tym w szczególności roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, w tym z kar umownych, roszczeń regresowych wynikających z roszczeń Podwykonawców Wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia oraz z tytułu gwarancji i rękojmi, a także roszczeń osób trzecich w stosunku do Zamawiającego z powodu stwierdzonych wad wykonawczych, Wykonawca ustanawia na rzecz Zamawiającego zabezpieczenie w wysokości 10% wynagrodzenia Wykonawcy brutto (dalej „Zabezpieczenie”). Na kwotę Zabezpieczenia składać się będą kwoty w wysokości 10% wynagrodzenia Wykonawcy brutto potrącane przez Zamawiającego z każdej kolejnej faktury Wykonawcy.”

W sumie z wynagrodzenia Podwykonawcy zostanie zatrzymane 30 %. Zapisy te są zamieszczane w różnych miejscach umowy tak aby utrudnić ich odnalezienie. Jeżeli Podwykonawca nie zapozna się z warunkami z należytą starannością, 30% jego wynagrodzenia nie zostanie mu wypłacone od razu, a dopiero po upływie okresów określonych w umowie. Zatem należy wynegocjować wykreślenie z umowy powyższych zapisów i pozostawić jedno zabezpieczenie.

 

Postanowienia końcowe umowy

Data
Autor
Komentarze1

Postanowienia końcowe niejednokrotnie są traktowane przez Podwykonawców jako coś nieistotnego i nie poświęcają oni zbyt wiele czasu na ich analizę. Jednakże nie możemy ich pomijać przy negocjacjach.

Poniżej przykładowe zapisy dotyczące postanowień końcowych:

                                      „POSTANOWIENIA KOŃCOWE
1. W przypadku nie zapłacenia przez GW wynagrodzenia PW za wykonane przez PW roboty Zamawiający zapłaci PW żądaną kwotę wynagrodzenia, jednakże nie wyższą, niż kwota wynikająca z obmiaru robót wykonanych przez PW, zatwierdzonego przez Inżyniera, przy cenach jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym Wykonawcy stanowiącym część oferty, z zastrzeżeniem klauzuli 4.4 Warunków Kontraktu na budowę, Warunki ogólne FIDIC 1999.
2. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej Umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego.
3. Ewentualne spory wynikłe z niniejszej Umowy, niemożliwe do rozstrzygnięcia w sposób polubowny, Strony niniejszej Umowy poddają pod rozstrzygniecie właściwego rzeczowo sądu powszechnego w Warszawie.
4. Umowa wchodzi w życie z datą jej zawarcia.
5. Umowę niniejszą sporządzono w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, dwa dla GW i jeden dla PW. Wszelkie zmiany do Umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.
6. Strony ustalają następujące adresy dla korespondencji związanej z realizacją niniejszej umowy:
GW: Biuro Budowy , adres
PW: adres”

W postanowieniach końcowych mogą pojawić się zapisy, które będą miały duży wpływ na sytuację prawną Podwykonawcy. W powyższym przykładzie należy zwrócić uwagę na punkt 1. Zgodnie z jego treścią Podwykonawca wyraża zgodę na to, aby swoje wynagrodzenie uzależnić od wynagrodzenia Wykonawcy. Jeżeli podmiot, z którym Podwykonawca zawrze umowę nie wypłaci mu wynagrodzenia, to Podwykonawca może zwrócić się po jego wypłatę do Zamawiającego (o ile był zatwierdzonym Podwykonawcą). Natomiast zapisy tego punktu ograniczają wysokość tego wynagrodzenia do wysokości wynagrodzenia jakie obowiązywało Zamawiającego i Wykonawcę. W przypadku, gdyby jakaś pozycja w kosztorysie Podwykonawcy była droższa, niż w kosztorysie obowiązującym w relacji Zamawiający – Wykonawca, to Podwykonawca podpisując umowę o takiej treści ogranicza swoje prawo do dochodzenia wynagrodzenia zgodnie z kosztorysem obowiązującym go w umowie Podwykonawca – GW. Podsumowując zapis ten jest skrajnie niekorzystny dla Podwykonawcy.

Kolejna kwestia to właściwość sądu. W prezentowanym przykładzie właściwość jest określona w sposób korzystny dla Podwykonawcy. Jednakże często w umowach spotkamy się z następującym zapisem: „W przypadku nierozwiązania jakiegokolwiek sporu na drodze wzajemnych negocjacji, spór ten zostanie poddany rozstrzygnięciu przez Sąd powszechny właściwy dla siedziby Generalnego Wykonawcy.”

Jest to szczególne istotna kwestia, biorąc pod uwagę fakt, iż większość dużych projektów infrastrukturalnych w Polsce realizowana jest z udziałem zagranicznych przedsiębiorstw. Koszty dochodzenia należności Podwykonawcy od Generalnego Wykonawcy mającego siedzibę zagranicą będą dużo wyższe niż w przypadku, gdy sądem właściwym jest sąd polski. Ponadto problematyczne jest ustalenie właściwości sądu, gdy podpisujemy umowę z konsorcjum.

Ewentualnie spór jest poddawany pod właściwość sądu arbitrażowego. W tym ostatnim przypadku należy zwrócić uwagę na koszty takiego postępowania.

Postanowienie: „W sprawach nieuregulowanych w niniejszej Umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego. ” jest zbędny, ponieważ przepisy kodeksu cywilnego będą miały zastosowanie zawsze i  nie trzeba tego dodatkowo regulować w umowie. Jednakże powszechnie stosuje się ten zapis i nie jest on niebezpieczny dla Podwykonawcy.

Jeżeli wcześniej w treści umowy nie zostały określone adresy do korespondencji to postanowienia końcowe są dobrym miejscem aby je zamieścić. Jest to ważne dla  stron umowy, ponieważ mają jasność co do tego na jaki adres kierować faktury, ewentualne wezwania do zapłaty i nie będzie sporu co do tego, że adres ten był nieprawidłowy. Kwestia ta jest szczególnie istotna w przypadku gdy podpisujemy umowę z konsorcjum.

Rozwiązanie umowy

Data
Autor

Poniżej prezentuję przykładowy zapis dotyczący rozwiązania umowy.

                                                ROZWIĄZANIE UMOWY
1. GW może w całości lub w części odstąpić od niniejszej Umowy ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli zajdzie jedna z poniżej wymienionych okoliczności:
a) Zamawiający rozwiąże Kontrakt z GW lub zrezygnuje z części robót objętych niniejszą Umową;
b) w przypadku wyznaczenia kuratora PW, i/lub w przypadku objęcia majątku PW egzekucją, i/lub gdy zostanie wszczęte postępowania naprawcze w stosunku do PW,
c) PW w sposób nieprzerwany nie realizuje robót objętych niniejszą umową przez okres 7 dni bez zgody GW;
d) PW zejdzie z budowy
e) PW nie przedłoży GW Planu Zapewnienia Jakości lub gwarancji bankowej dobrego wykonania;
f) PW wykonuje roboty niezgodnie z Umową w szczególności Specyfikacjami Technicznymi, dokumentacją wykonawczą lub nie reaguje na polecenia GW i Zamawiającego dotyczące poprawek i zmian sposobu wykonania;
g) ilość pracowników, maszyn, przyrządów lub materiałów jest na tyle niewystarczająca, że terminy realizacji robót nie będą mogły być dotrzymane, a w szczególności w przypadku, gdy opóźnienia realizacji robót PW przekroczą 14 dni w stosunku do Szczegółowego Harmonogramu Prac Budowlanych PW.

2. PW może wstrzymać realizację robót, jeżeli GW opóźnia o więcej niż 30 dni należne PW płatności; warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest wcześniejsze powiadomienie pisemne pod rygorem nieważności przez PW o istniejącym zadłużeniu zawierające wezwanie do uregulowania zaległej płatności w terminie 5 dni roboczych.

3. W przypadku odstąpienia od Umowy z którejkolwiek z przyczyn wymienionych w ustępach 1, 2 powyżej, PW nie przysługuje prawo do żadnych roszczeń, za wyjątkiem zapłaty za odebrane przez Zamawiającego i GW roboty zrealizowane przez PW do czasu rozwiązania Umowy.

4. W przypadku odstąpienia od niniejszej umowy przez GW z przyczyn wymienionych w § 9 ust. 1 pkt. od b) do g) PW zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości 10% wartości Umowy brutto. Kara ta obowiązuje również w przypadku odstąpienia od umowy lub wypowiedzenia niniejszej umowy przez PW, z innych powodów niż wymienione w ust. 2 powyżej.

5. Strony postanawiają, że wykonanie umownego prawa odstąpienia od niniejszej umowy odnosi skutek od dnia złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy i dotyczy wyłącznie świadczeń stron niewykonanych do chwili wykonania umownego prawa odstąpienia. W zakresie świadczeń wykonanych przez Strony do chwili złożenia oświadczenia o odstąpieniu, umowa pozostaje w mocy, w szczególności w zakresie zabezpieczeń i gwarancji udzielonych przez PW.